NASA astronotu Frank Rubio, Uluslararası Uzay İstasyonu‘ndan (ISS) Dünya’ya dönüşünün ardından bu sonbaharda verdiği bir röportajda küçük bir görev anekdotu paylaştı: Uzayda yetiştirilen ilk domateslerden birini hasat ettikten ve bir sunum için poşetledikten sonra, poşet ve içindekiler kayboldu. Domateslerden eser kalmayınca diğer astronotlar şaka yollu Rubio’yu domatesleri yemekle suçlamışlardı.
İşte kayıp domatesler
Sekiz ay sonra Aralık ayının başında ise kayıp domates yeniden ortaya çıktı. NASA tarafından paylaşılan bir fotoğraf, kayıp numunenin içinde aslında iki domates olduğunu gösteriyor ve ilginç bir şekilde her şey düşünüldüğünde, hiç de fena görünmüyorlar. NASA bir blog yazısında “Bazı renk değişiklikleri dışında, gözle görülür mikrobik veya mantar büyümesi yoktu” diye yazdı.
NASA yıllardır ISS’de yiyecek yetiştirmenin yollarını deniyor ve uzay ortamının bitki büyümesini nasıl etkilediğini inceliyor. Kırmızı cüce domatesler, toprak yerine hidroponik ve aeroponik tekniklerin bir kombinasyonunu kullanan eXposed Root On-Orbit Test Sistemi veya XROOTS adı verilen bir program kapsamında yetiştirildi. Eylül 2023’teki dönüşünden önce ISS’de 371 gün kalarak rekor kıran Rubio, Mart ayında Dünya’ya geri gönderilmek ve VEG-05 çalışması için incelenmek üzere bir grup domates toplamıştı.
Rubio, bu numuneleri ayrıca okul çocuklarına göstermeyi düşünüyordu ancak onun açıklamalarına göre domateslerin konulduğu poşeti bir yere sabitlemeyi unutmuş. Rubio, “sekiz ila 20 saatini” onu aramakla geçirdiğini ama bulamadığını da belirtiyor. Domatesler bulunmuş olsa da bunca zamandır ISS’in hangi köşesinde saklandıkları halen açıklanmış değil.
